Jaki sprzęt potrzebujemy do nurkowania?
Materiał powstał na podstawie innego artykułu, dotyczącego zagadnień kosztów sprzętu nurkowego. Tutaj chcemy się skupić jedynie na tym, jaki sprzęt nurkowy jest nam niezbędny, aby zacząć oraz kontynuować przygodę nurkową.
Pamiętajmy, że sprzęt to nie wszystko i aby bezpiecznie nurkować potrzebujemy wiedzy i umiejętności, które nabywamy podczas podstawowego kursu nurkowego, ale z racji, że miało być o sprzęcie, kwestie kursu pominiemy.
Sprzęt na start przygody z nurkowaniem
OK, na początek, podzielimy sobie sprzęt nurkowy na dwie grupy. Pierwsza to sprzęt na start przygody z nurkowaniem, który wystarczy, aby zacząć nurkowanie w Polsce w tzw. sezonie, czyli mniej więcej od maja/czerwca do września/października.
Tutaj istotną rolę pełni pogoda w danym roku, indywidualna odporność termiczna, plan nurkowy oraz determinacja, czy chęci do zanurzania się pod wodą częściej niż większość nurków. Na początku nie wiemy, jak często będziemy nurkować, a jeżeli wydaje nam się, że wiemy, to zwykle nasze wyobrażenia weryfikuje czas.
Sprzęt z tej grupy możemy również używać w tzw. ciepłych wodach, czyli na wszelkiego rodzaju wyjazdach w ciepłe kraje, np. do Egiptu.
Podsumowując, sprzęt nurkowy z tej grupy to sprzęt sezonowy w Polsce oraz do nurkowania w ciepłych wodach na całym świecie.
Sprzęt do nurkowania cały rok w Polsce
Drugą grupę stanowi sprzęt do nurkowania cały rok w Polsce, czy innych zimnych wodach, może trwać cały rok. Przy czym to nie jest tak, że potrzebujemy osobny sprzęt do nurkowania cały rok w Polsce i osobny do sezonowego zanurzania się w Polsce lub w ciepłych wodach. Część z elementów sezonowego ekwipunku nurkowego pozostaje ta sama, więc zwykle zmiana ta obejmuje kilka pozycji sprzętowych.
Ok, to spójrzmy na konkrety. Zacznijmy od pierwszej grupy, czyli sprzętu, którego używa większość płetwonurków na całym świecie.
Sprzęt nurkowy na start, czyli jaki sprzęt potrzebujemy do nurkowania na początku?
Maska nurkowa
Aby móc cokolwiek zobaczyć wyraźnie pod wodą potrzebujemy maski i od tego elementu zaczynamy.
Maska do nurkowania, koniecznie ze szkła hartowanego, powinna przylegać do twarzy zapewniając szczelność oraz umożliwiać wyrównywanie ciśnienia pod wodą.
Powinna być wykonana w wysokiej jakości miękkiego silikonu, który może być transparentny lub kolorowy.
Maski mogą być jedno, dwu lub wieloszybowe i tutaj kierujemy się m.in. tym, jak się czujemy w danym modelu. Silikon ciemny ogranicza ilość światła i bodźców, co dla części – zwłaszcza początkujących nurków – może stanowić wyzwanie. Z kolei silikon transparentny sprawia, że więcej światła trafia do naszych oczu, ale może to powodować różnego rodzaju refleksy świetlne, które mogą drażnić użytkownika.
Skafander i pozostałe elementy neoprenowe
Ok, skoro mamy maskę, to możemy pod wodą zobaczyć to, co mamy na sobie, a co daje nam komfort cieplny i pewnego rodzaju ochronę, czyli:
- skafander mokry – tzw. piankę, wykonaną z neoprenu, najczęściej o grubości 5 lub 7mm. Skafander mokry zakładamy na nasze ciało. Najczęściej spotykamy pianki długie. Są też pianki krótkie, tzw. shorty.
W zimnych wodach często na piankę długą zakładamy dodatkową warstwę pianki, zwaną dociepleniem. Jej grubość to zwykle 5-7mm. - kaptur zakładany na głowę.
- rękawiczki na dłonie.
- buty neoprenowe, które możemy wybrać z tzw. miękką podeszwą lub twardą, bardziej przypominającą podeszwę normalnego buta.
Buty i rękawiczki to elementy, które używane są także przez morsów.
Płetwy nurkowe
Skoro mamy buty, to warto pomyśleć o płetwach, które na nie założymy. Dzięki płetwom będziemy mogli się sprawnie poruszać w wodzie. Modeli na rynku jest bardzo wiele, różnią się m.in. kształtem, długością, czy twardością pióra.
My będziemy musieli zdecydować, czy chcemy, aby nasze płetwy nurkowe były wyposażone w mocowanie paskowe, czy sprężynowe. Te ostatnie będzie nieco droższe, ale znacznie bardziej wygodne w codziennym użytkowaniu. Łatwiej je założyć i zdjąć.
Na szczęście jeśli na początku zdecydujemy się na tańsze płetwy paskowe, to w większości przypadków mocowania pozwalają za wymianę pasków na sprężyny. Oprócz sprężyn możemy spotkać elastyczne gumowe mocowania, które do co zasady przypominają właśnie sprężyny.
Butla nurkowa, jacket lub skrzydło i automat oddechowy
Dzięki płetwom możemy płynąć, ale dobrze by było jeszcze móc kontrolować głębokość, pływalność, no i miło by było móc pod wodą oddychać. Potrzebujemy zatem butlę do nurkowania, jacket lub skrzydło oraz automat oddechowy.
W butli, najczęściej 12 lub 15-litrowej, mamy czynnik oddechowy, zwykle sprężone powietrze, którym oddychamy pod wodą. Oczywiście możemy spotkać butle o mniejszej pojemności (np. 7, czy 10-litrowe), a także o większej pojemności (np. 18, czy 20-litrowe). Te ostatnie występują jednak rzadko.
Do butli mocujemy jacket lub skrzydło. Te dwa alternatywne rozwiązania (jacket lub skrzydło) nazywane są też BCD (buoyancy control device).
Są to elementy systemu wypornościowego wykorzystywanego podczas nurkowania i nazywane są czasem przez naszych kursantów “kamizelką” lub “plecaczkiem”.
Jacket nurkowy jest raczej rozwiązaniem gotowym (all in one), a skrzydło rozwiązaniem customizowanym, składającym się głównie z płyty (najczęściej stalowej lub aluminiowej), uprzęży z d-ringami, które mogą służyć jako zaczęp do innych elementów sprzętu nurkowego (np. latarki) oraz worka (elementem wypornościowym). Oba rozwiązania możemy spotkać z kieszeniemi na balast, o którym będzie mowa za moment.
Do butli montujemy automat oddechowy, który redukuje ciśnienie czynnika oddechowego, którym oddychamy pod wodą. Automat w wersji na start przygody z nurkowaniem (tzw. konfiguracja rekreacyjna) składa się pierwszego stopnia (elementu wkręcanego do zaworu butli) oraz 2 drugich stopni (puszki z ustnikem).
Dodatkowo automat oddechowy zawiera wężyk przyłączany do złącza głowicy inflatora (elementu jacketu lub skrzydła) oraz manometr wskazujący ciśnienie czynnika oddechowego w butli.
Balast do nurkowania
Ok, mamy już całkiem sporo sprzętu. Teraz żeby móc się zanurzyć musimy zrekompensować dodatnią pływalność biorąc ze sobą pod wodę, najczęściej ołowiany, balast do nurkowania.
Balast nurkowy może przybierać różne formy, najczęściej powlekanych bądź niepowlekanych kostek ołowianych. Można go włożyć do kieszeni balastowych jacketu bądź skrzydła lub na specjalny do tego celu pas balastowy.
Komputer do nurkowania
Mając już tyle sprzętu możemy się zanurzać, ale potrzebujemy urządzenia, które będzie kontrolowało parametry nurkowania, takie, jak głębokość, czas, prędkość wynurzania, czy czasy bezdekompresyjne.
Do tego celu będziemy potrzebować komputer do nurkowania, który w zależności od naszych potrzeb, budżetu i preferencji może mieć wielkość od klasycznego zegarka po niemal telefonu komórkowego.
Najprostsze komputery nurkowe pozwalają nurkować z użyciem sprężonego powietrza lub nitroksu. Zaawansowane komputery do nurkowania pozwalają nurkować m.in. z użyciem mieszanek oddechowych zawierających hel.
Latarka nurkowa – oświetlenie nurkowe
Gdy warunki tego wymagają lub gdy nauczymy się nurkować w nocy, potrzebujemy latarki nurkowej.
Na początku drogi nurkowej warto pomyśleć o latarce ręcznej, która jest znacznie tańsza niż głowicowa z kanistrem.
Warto także pomyśleć o drugiej – zapasowej latarce, na wypadek, gdyby pierwsza przestała świecić w trakcie nurkowania.
Kompas do nurkowania
Aby lepiej się odnaleźć pod wodą – i gdy myślimy o zdobyciu uprawnień nurka nawigatora – warto posiadać kompas, który pozwoli realizować nieco bardziej zaawansowane nurkowania.
Kompas może być mocowany na pasku, gumie bungee albo być elementem konsoli (np. razem z manometrem i kompasem).
Niektóre komputery nurkowe posiadają funkcje kompasu.
Nóż do nurkowania – urządzenie tnące
Na wypadek zaplątania bierzemy pod wodę nóż do nurkowania bądź inne urządzenie tnące. Dla bezpieczeństwa ten element także warto zdublować.
Fajka do nurkowania
Czasem, zwłaszcza nurkując w morzach, czy oceanach, może przydać nam się fajka do nurkowania, z zaworem, bądź bez, a nawet składana.
Jaki sprzęt potrzebujemy do nurkowania cały rok w zimnych wodach?
No właśnie, a co w przypadku, gdy chcemy nurkować cały rok?
Dobra wiadomość jest taka, że większość sprzętu może pozostać ta sama. Odkładamy piankę, a zamiast niej, będziemy potrzebowali suchy skafander.
Suchy skafander do nurkowania
Suchy skafander – jak nazwa wskazuje – sprawia, że nasze ciało, w dużej mierze, pozostaje suche.
Suchy skafander jest też drugim elementem wypornościowym, co oznacza, że nasze nurkowania będą nie tylko bardziej komfortowe termicznie, ale i bezpieczniejsze.
Suchy skafander do nurkowania ma wiele innych zalet, wśród których – oprócz wyżej wspomnianych – warto wspomnieć o komforcie ubierania, czy możliwości dostosowania termiki za pomocą bielizny i różnych ocieplaczy.
Aby docenić zalety nurkowania w suchym skafandrze i przygotować się na ewentualne awarie należy przejść kurs nurkowania w suchym skafandrze, tzw. suchaczu.
Bielizna termoaktywna i ocieplacz nurkowy
Aby było nam ciepło, zanim założymy suchy skafander, ubieramy bieliznę termiczną lub termoaktywną oraz ocieplacz.
Bielizna termoaktywna, w odróżnienia od termicznej, oprócz zapewnienia odpowiedniej termiki, ma za zadanie także chronić przed wilgocią i odprowadzić pot na zewnątrz.
Oczywiście tematyka sprzętu nurkowego nie została wyczerpana, jednak najważniejsze elementy zostały zawarte o pozwalają w sposób bezpieczny zanurzyć się wraz z partnerem nurkowym pod wodę.